مرجع تخصصي سينماي جهان |
«آليتا» به نويسندگي جيمز كامرون و كارگرداني رابرت رودريگز براي اكثر مخاطبان اثري با درجهبندي كيفي متوسطِ رو به بالا است و براي عاشقان سينماي علميتخيلي، فيلمي نسبتا خوب كه نبايد تجربهي يك بار تماشاي آن را از دست داد. پيشرفت جنونآميز تكنولوژيهاي سينمايي را بدون شك ميتوان يكي از تاثيرگذارترين عناصر شكلدهنده به فيلمهاي چند سال اخير دانست. پيشرفتي كه برخيها مطلقا با آن مخالف هستند و برخي ديگر نيز آن را بهعنوان عنصري ميبينند كه غيرممكنها را ممكن ميكند و براي سينماي فانتزي و بهخصوص فيلمهاي علميتخيلي، فرصتهايي تازه و مثالزدني را به وجود ميآورد. به همين خاطر هم همانقدر كه ميشود آدمهايي را ديد كه با به كارگيري CGIها در صنعت/هنر سينما مخالفت جدي دارند، فيلمسازها، منتقدان و تماشاگراني هم هستند كه پيشرفت تكنولوژي را خوشحالكننده ميبينند و تنها باور دارند كه فيلمسازها بايد با نگاه درست به استفاده از آن بپردازند. چون همانقدر كه امكان دارد برخي از كارگردانها با استفادهي بيجا از جلوههاي ويژهي كامپيوتري كار خود را راحت كنند و در طراحي و ساخت اكشنهاي مثالزدني شكست بخورند يا آفرينش ميزانسنِ حسابشده را از ياد ببرند و همهي وظايفِ جذاب كردن صحنه را به دوش برخي جلوههاي ويژهي زيبا اما بيحسابوكتاب بياندازند، امكان هم دارد كه فيلمسازي از راه برسد و تصويري غير قابل ضبط از اعماق فضا را در فيلمي معنادار نشانمان بدهد. طوري كه مخاطب از تواناييهاي CGIها به وجد بيايد و متوجه شود كه سازندگان نه براي ساده كردن بخشهايي كليدي از مراحل ساخت يك فيلم كه براي ممكن كردن ناممكنها به سراغ استفاده از تكنولوژي رفتهاند. نقشآفريني متفاوتِ رزا سلزار در «آليتا: فرشته جنگ» دوست داشتني و لايق تحسين است Alita: Battle Angel اما برخلاف اكثر فيلمهايي كه از CGIهاي سنگين استفاده ميكنند، نه درون يكي از اين دو گروه كه در جايي بين دو مورد گفته شده طبقه بندي ميشود. يعني از يك طرف با خلقت عجيب و تحسين برانگيز برخي كاراكترها و بخشهايي از دنياي خود نشان ميدهد كه قدرتهاي تازهي به وجود آمده در جهان فيلمسازي چه آوردهي بزرگي براي مخاطبان دارند و از يك طرف پرشده از سكانسهاي پوچي است كه استفادهي بيش از اندازهي سازندگان از تكنولوژي درون آنها، منجر به تكراري و خالي از جذابيت بودن تصويرسازيهايشان شده است. بهگونهاي كه در عين آن كه دورهي زماني بهشدت آيندهنگرانه و خاص فيلمنامه ميتوانست آن را از حيث تصويرسازي تبديل به تجربهي بكري براي مخاطب كند، Alita: Battle Angel منهاي طراحي اكثر كاراكترها و مخصوصا كاراكتر اصلي، در هيچ بخش ديگري از خود تصويري اورجينال و حقيقتا متفاوت را به نمايش نميگذارد. اكثر قابهاي عظيم بستهشده در فيلم كه ميخواهند بخشي از جهان آيندهنگرانه و متفاوت آن را نشان بدهند، زيبا به نظر ميآيند و در عين حال هرگز اورجينال نيستند. فيلم به هيچ عنوان روي داستانگويي بصري تكيهي خاصي نكرده است و به همين خاطر هرگز از جهانسازي و قابليتهاي فني خود استفادهي استعاري خاصي نميكند. نتيجه هم ميشود اينكه حتي وقتي با طرح داستانيِ مهم وجود فاصله طبقاتي ديوانه وار بين مردم حاضر در Zalem و زباله دانها سر و كار داريم، باز هم توضيحات داستاني جلوتر از تصاوير اين مفهوم را به مخاطب بفهمانند و كاركرد آن حجم از تصويرسازيهاي عظيم كامپيوتري چيزي بيشتر از معرفي ساز و كارهاي فيزيكي و تكنولوژيكي جهان قصه نباشد. انگار خود سازندگان آنقدر از موفقيتهاي فنيشان در خلق جلوههاي ويژهي كامپيوتري عجيب فيلم به وجد آمدهاند كه گاهي به كل نياز يك بلاك باستر عامه پسند خوب به داستانگويي درست براي مخاطب را از ياد ميبرند البته از آنطرف هم نميتوان انكار كرد كه شايد اين تصويرسازيها در مسيرِ بخشيدن يك هويت داستاني مشخص به خود فيلم و مخصوصا دنياي مجموعهي آن موفق نباشند و براي مخاطب جوانتر دائما بيرون كشيدهشده از دل قصههاي علميتخيلي شناختهشدهي ديگر به نظر برسند، اما در نشان دادن طول و عرض شهرها و خيابانها و مناطق حاضر درون جهان خيالي اثر شكست نميخورند. تا جايي پس از پايان يافتن فيلم، بيننده تا مدتها ميتواند بدون توجه به شخصيتها، دنياي Alita: Battle Angel را در ذهن خويش ببيند و به نحوهي جريان يافتن فرمهاي عجيبي از حيات در گوشه به گوشهي زبالهدان قرارگرفته در زير Zalem بيانديشد. چرا؟ چون سازندگان باتوجهبه اينكه فيلمِ خود را به غلط، قسمت اول يك چندگانه در نظر گرفتهاند كه البته اكنون باتوجهبه عملكرد مالي نسبتا ضعيف اثر احتمال ساخته نشدن قسمتهاي ديگرش وجود دارد، به نمايش جزئيات بيش از اندازهي همهچيز اهميت زيادي ميدهند. نتيجهي چنين حركتي از سوي آنها هم ميشود اينكه تصاوير ثبتشده در ذهن مخاطب از فيلم هرگز كُلي، خلاصهشده و غير قابل به ياد آوردن نباشند. اما همانگونه كه اشاره كردم، بزرگترين اشتباه سازندگان در توليد فيلم نگاه انداختن به آن در قالب «افتتاحيهي يك سريال تلويزيوني» است. آنها در آفرينش Alita: Battle Angel مشخصا بيشتر از تمركز روي «ساخت يك بلاكباستر عامهپسند خوب»، روي «ساخت قسمت اول يك مجموعهي سينمايي بزرگ» و «بهكارگيري تكنولوژيهاي ديوانهوار براي ساخت يك فيلم بلند» تمركز كردهاند. نتيجه هم ميشود آن كه بسياري از سكانسهاي اضافي فيلم، صرفا شكلگرفته براي نمايش گوشههايي ديگر از دنياي اثر و به رخ كشيدن قدرت CGIهاي آن باشند. به خاطر آن كه فيلم در بهترين حالت از پس بازگرداندن بودجهي سنگين خود برآمده است و يقينا هيچ سودي را تقديم تهيهكنندگان خود نميكند، مخصوصا باتوجهبه خريداري شدن كاملِ فاكس قرن بيستم توسط ديزني، اصلا بعيد نيست كه حداقل طي سالهاي آتي دنبالهاي بر Alita: Battle Angel ساخته نشود انگار رابرت رودريگز و تيم او به اندازهاي ماتومبهوت تكنولوژيهاي تازه و در دسترس قرارگرفته و ساخت تصاويري مثالزدني با آنها شدهاند كه گاهي فراموش ميكنند همهي اين فيلمبرداريها و تدوينها و افكتگذاريها درنهايت بايد در خدمت روايت قصهاي در سينماي داستاني باشند. اين موضوع را هم به وضوح هرچه تمامتر ميتوان در پردهي اول قصهگويي فيلم ديد. جايي كه كارگردان روي خودِ آليتا متمركز ميشود، از شگفتزدگي او به خاطر ديدن دنيا فيلم ميگيرد و به همين شكل نزديك به سي دقيقه بهجاي داستانگويي، صرفا جهان و موجودات قرارگرفته در پيرامون او را نشانِ مخاطب ميدهد. اعتماد كاذب شكلگرفته در وجود سازندگان براي داستانگويي اندك در فيلمي ۲ساعته هم حاصل آن است كه باور كردهاند Battle Angel صرفا بايد جهان و كاراكترهاي اصلي و برخي از اسطورهشناسيهاي خود را به مخاطب معرفي كند و ميتواند در قسمتهاي آتي سراغ روايتهاي جديتر و عظيم را بگيرد. حال آن كه بهترين چندگانههاي تاريخ سينما آنهايي بودهاند كه كشش مثالزدني هر قسمتشان طوري مخاطب را جلب ميكرد كه او نميدانست چگونه بايد منتظر از راه رسيدن فيلم بعدي آن مجموعه باشد! درحاليكه جديترين طرفداران Alita: Battle Angel هم صرفا در صورت اكران شدن قسمت بعدي بدون شك آن به تماشاي آن ميروند و غالبا عطش خاصي براي از راه رسيدن محصول مورد بحث ندارند. به اين علت كه سازندگان فيلم حتي زمينهچيني عجيبوغريبي براي داستان قسمت دوم آن نكردهاند و بيننده كموبيش در انتهاي اثر هم اندازه با اواسط آن دربارهي برنامههاي آليتا براي آينده و چالشهايي كه احتمالا در مقابل او قرار خواهند گرفت، اطلاعات دارد.
امتیاز:
بازدید:
|
|
[قالب وبلاگ : لیمو بلاگ] [Weblog Themes By : limoblog.ir] |